پيش از بيان هر مطلب ديگري در موضوع توبه، بايد دانست که توبه، از نظر
شرع مقدّس و نيز از نظر عقل، واجب است.
آيات بيّنات قرآن کريم و نيز روايات نوراني اهلبيت(، مکرّراً وجوب توبه را گوشزد ميکنند. خداوند متعال در آياتي از
قرآن کريم، نه تنها، صريحاً به بندگان خود دستور ميدهد که توبه کنند، بلکه دستور
ميدهد که خالصانه توبه کنند:
>يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا تُوبُوا إِلَي اللَّهِ تَوْبَةً
نَصُوحاً<
اى كسانى كه ايمان آوردهايد، بهسوى خدا توبه كنيد، توبهاى خالص.
اين بيان روشن ـ که نظير آن در روايات نيز به وضوح مشاهده ميشود و در
فصول آينده به ذکر نمونههايي از آن پرداخته خواهد شد ـ حاکي از آن است که توبه و
بازگشت به سوي پروردگار متعال، از اوجب واجبات است و ترک آن مانند ترک هر واجب
ديگري، حرام است و گناه بزرگي محسوب ميشود.
همچنين عقل انسان، مستقلاً دلالت ميکند که توبة فوري از گناه، واجب
و لازم است؛ زيرا عقل سليم، علاوه بر اينکه پشيماني و شرمندگي بنده از رفتارهاي
ناپسند و ناهنجار خود در برابر مولا و صاحب پروردگار را به خوبي درک ميکند، تبعات
مرگ بدون توبه و عذابهاي پيش روي انسان گناهکار را نيز درک ميکند و از همين جهت،
ترک توبه، مورد نکوهش و مذمّت عقل سليم، واقع ميشود.